Walter Gropius

GROPIUS, Walter Adolf (1883-1969)

Alman mimar ve kent planlayıcısı, endüstri tasarımcısı. 20.yy mimarlığı üstünde en büyük etkisi olan dört mimardan biridir.

Mimarlığının özellikleri

Gropius’un yalın, ilkelerinden ödün vermeyen bir mimarlığı vardır. Yapılarında çağdaş yapı malzemelerinin ve yapım yöntemlerinin olanaklarını cesurca araştırmış, onları süslemelerin, biçimsel öğelerin arkasına saklamadan, kendi özelliklerine uygun olarak kullanmıştır. Biçimlendirmelerinin dayanağım her zaman işlev oluşturmuştur. Bu disiplinli mimarlığa bir yandan da en küçük ayrıntılara kadar inen duyarlı bir oranlama egemendir, Gropius yapıtlarının işlevlerine uygun olmaları kadar güzel olmalarına da özen göstermiştir. Çeşitli çağdaş biçim öğelerinin yanı sıra mimarlığa saydamlığı getiren mimarlardan biridir.

 Gropius ilk yapıtlarıyla dikkatleri üstüne çekmeye başladığı sırada mimarlık yeni uygulamalara sahne oluyordu. Mimarlar bir yandan donatılı beton (beton arme) gibi yeni yapı malzemelerinin, iskelet taşıyıcılar

gibi yeni yapım yöntemlerinin biçimlenme olanaklarını araştırırlarken, bir yandan da üretim yapıları gibi yeni işlevlerin çözümüyle uğraşmaya başlamışlardı. Bu yaklaşımı hazırlayan, 19,yy’ın sonlarına doğru yoğunlaşan düşünceler, Yeni Sanat (Art-Nouveau) ve Arts and Crafts (Sanatlar ve Elsanatları) gibi akımlar olmuştu. Almanya’da sanatçıların, mimarların, el sanatçılarının işbirliği yapmalarım amaçlayan Werk-bund gibi örgütler kurulmuştu. ABD’den kaynaklanan işlevci düşünceler, mimarlıkta biçimlenmenin öncelikle işleve dayanmasını, yapıların işlevlerinin gerektirmediği öğelerden arınmasını savunmaktaydı. ABD’li mimar F.L.Wright’m düşünce ve uygulamaları 20.yy’m başında Avrupa’da da ilgi toplamaya başlamıştı. Çağdaş mimarlık bütün bu düşünce ve uygulamaları özümseyecek, onları biçimsel ve kuramsal temellere oturtacak güçlü bir tasarımcının ortaya çıkmasını bekliyordu.

 

”Fagus Fabrikası”

 

 

Gropius’un ilk önemli yapıtı Fagus Fabrikası’dır. Giydirme yüzün ilk uygulandığı yapı olan bu fabrika, çelik ve camın mimarlıkta kullanılmasının önemli bir aşamasını oluşturur. İlk kez bir fabrikada taşıyıcı duvar kullanılmamış, üç katlı yapının çelik iskeletine cam yüzeylerden oluşturulan dış duvarlar da taşıtıl-mıştır. Dış duvarlar biçimsel ya da yapımsal zorunluluklardan değil, fabrikanın gereksindiği aydınlığı sağlamak amacıyla camdan yapılmıştır. Malzemeler, süsleme öğeleri ya da simgesel biçimlerle örtülmeden, kendi özelliklerine uygun kullanılmıştır.

Gropius I. Dünya Savaşı’nı izleyen yıllarda bir süre dışavurumcu (ekspresyonist) Alman mimarlarının etkisi altında kalmışsa da, bundan kısa zamanda kurtularak gene kendi ilkeleri doğrultusunda yapıtlar vermeyi sürdürmüştür. Bu dönemde yaptığı en önemli yapı Dessau’ya taşınmış olan Bauhaus için tasarladığı okuldur.

 Bauhaus Okulu

 

 

Bauhaus Sanat ve Tasarım Okulu mimar Walter Gropius tarafından kurulmuş olan 1919 - 1933 yıllarında Almanya'da var olan bir tasarım, mimarlık ve uygulamalı sanatlar okulu. Kuruluşundan 1925'e kadar Weimar'da, 1932'ye kadar Dessau'da ve son aylarında Berlin'de eğitim hayatına devam etmiştir.

Bauhaus, öğrencileri eşit derecede sanat ve teknik olarak uzman işçilik konusunda eğiterek ikisi arasındaki ayrılığı sona erdirmeye çalışmıştır. Bauhaus'un en temelinde sanatsal ve uygulamalı öğretim yatıyordu. Her öğrenci kendi seçtiği çalışma atölyesine katılıp bitirdikten sonra, mecburi hazırlık kursunu tamamlamak zorundaydı. Böylelikle temel zanaat bilgisi, tasarım parametreleri ve uygulama bir araya getirilmişti. Bauhaus'un amaçlarından birisi de sanayileşme sonrası girilen modernleşme sürecinde sanatçıya, aslında bir zanaatkar olduğunu ve zanaatı olmadan sanatının bir anlam ifade etmediğini hatırlatır. Sanatçıyı, zanaatkarlar loncasının en üst seviyesinde konumlandırır.